Podwyższona
temperatura to reakcja organizmu na infekcję i stan zapalny oznaczająca
walkę układu immunologicznego z patogenem. Gorączka hamuje namnażanie
wirusów i bakterii, co stanowi naturalny mechanizm obronny organizmu.
Jednak warto kontrolować temperaturę ciała, gdyż zbyt wysoka może
prowadzić do powikłań i poważnych skutków zdrowotnych. Zatem jak mierzyć
temperaturę?
Rodzaje termometrów
Do pomiaru temperatury ciała używamy termometru. Jego skala powinna obejmować minimum 36-42 stopnie Celsjusza z dokładnością do 0,1 stopnia. W 2009 roku popularny termometr rtęciowy został wycofany z obrotu i produkcji, gdyż jak wiadomo rtęć jest toksyczna i szkodliwa ale dostępne są inne nowocześniejsze termometry:
- szklany termometr
lekarski bezrtęciowy, którego
kapilarę wskazującą wysokość temperatury wypełniono np: stopem galu,
indy i cyny. Pomiaru można dokonać w dole pachowym, pod językiem i w
odbycie, a trwa on około 8 minut. Po każdym pomiarze trzeba „strząsnąć”
słupek kapilary do wartości
36,0 stopni Celsjusza. Są to jedne z najtańszych termometrów.
- termometr elektroniczny kosztuje około kilkunastu złotych, jest mały, poręczny i zasilany na baterie. Wysokość temperatury odczytujemy z niewielkiego wyświetlacza LCD po usłyszeniu specjalnego sygnału dźwiękowego. Czas pomiaru w ustach i odbycie trwa około 1 minuty, a pod pachą około 5 minut.
- termometr bezdotykowy na podczerwień wyświetla wynik już
po 1 sekundzie, co zostawia konkurencję daleko w tyle. Niestety cena
termometru bezdotykowego to około 200 złotych. Termometr na podczerwień
zasilany jest na baterie i może być wykorzystany również do pomiaru
temperatury otoczenia, butelki
np. z mlekiem lub wody do kąpieli.
Jak prawidłowo mierzyć temperaturę?
- Pomiar temperatury pod pachą wykonujemy termometrem szklanym lub elektronicznym umieszczając końcówkę termometru w dole pachowym i delikatnie dociskając urządzenie ramieniem. Szklany termometr trzymamy pod pachą około 5-8 minut, a termometr elektroniczny około 5 minut. Prawidłowa temperatura w dole pachowym wynosi 36,6 stopni a o gorączce mówimy przy wyniku powyżej 37,5 st. Celsjusza.
- Mierzenie
temperatury w ustach również wykonujemy termometrem szklanym lub
elektronicznym. W pierwszej kolejności dezynfekujemy termometr środkiem
odkażającym, np: spirytusem salicylowym lub
alkoholem. Następnie opłukujemy urządzenie i wkładamy końcówkę
termometru pod język. Temperatura zdrowej osoby mierzona w ustach to
36,8 stopnia
Celsjusza.
- Badanie temperatury ciała w odbycie przeprowadzamy termometrem szklanym lub elektronicznym. Aby ułatwić wsunięcie urządzenia można użyć odrobinę wazeliny, oliwki lub żelu. Termometr wsuwamy w odbyt maksymalnie do połowy jego długości. Najbezpieczniej badanie wykonać leżąc bokiem uważając aby nie uszkodzić termometru, np: zaciskającymi się mięśniami. W odbycie temperatura jest wyższa i jej poprawna wartość to 37,1 st. Celsjusza. Natomiast o gorączce mówimy przy wyniku powyżej 38,0 stopni.
- Pomiar temperatury na czole wykonujemy termometrem bezdotykowym na podczerwień. Ważne aby badanie było przeprowadzone w temperaturze pokojowej. Pomiar temperatury wykonuje się w odległości kilku centymetrów od czoła w okolicy tętnicy skroniowej lub na szyi około 2 cm pod uchem.
Podsumowując można samodzielnie sprawdzić wysokość gorączki w domu przy użyciu dowolnego termometru i szybko zinterpretować wynik. Jednak gdy coś nas zaniepokoi, np: dodatkowe objawy choroby, gorączka przekraczająca 40 stopni Celsjusza lub gorączka trwająca dłużej niż 5 dni to należy zasięgnąć porady lekarza. Więcej na temat mierzenia temperatury można znaleźć pod tym adresem.